Maklumat Pembayar Zakat
Dalil Wajib Zakat Pelaburan
Dalil dan hujah mengeluarkan zakat pelaburan adalah seperti berikut
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓا۟ أَنفِقُوا۟ مِن طَيِّبَٰتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّآ أَخْرَجْنَا لَكُم مِّنَ ٱلْأَرْضِ ۖ وَلَا تَيَمَّمُوا۟ ٱلْخَبِيثَ مِنْهُ تُنفِقُونَ وَلَسْتُم بِـَٔاخِذِيهِ إِلَّآ أَن تُغْمِضُوا۟ فِيهِ ۚ وَٱعْلَمُوٓا۟ أَنَّ ٱللَّهَ غَنِىٌّ حَمِيدٌ ٢٦٧
“Wahai orang-orang yang beriman! Belanjakanlah (zakat) sebahagian hasil usaha kamu yang baik-baik, dan sebahagian dari apa yang kami keluarkan dari bumi untuk kamu”
(Surah Al-Baqarah : Ayat 267)
Hadis Rasulullah daripada Samrah katanya: “Adalah Rasulullah S.A.W menyuruh kami mengeluarkan zakat daripada barang- barang yang disediakan untuk jual beli.”
(Hadis riwayat Abu Daud)
Dalil Athar
Daripada Abi ‘Amr Ibnu Himas daripada bapanya, dia berkata: “Dia menjual kulit dan bekas panah daripada kulit. Kemudian Umar Ibn Khattab singgah padaku. Dia bertanya: “Adakah engkau keluarkan sadaqah (zakat) hartamu?” Aku menjawab: ‘Aku menjawab: Ya Amirul Mukminin, sesungguhnya ia adalah kulit.” Umar berkata: “ Taksirlah kemudian keluarkan sadaqahnya.”
(Hadis riwayat Syafi’I, Daruqutni, dan Baihaqi)
Syarat Wajib Zakat Pelaburan
Syaratnya adalah seperti berikut:
- Islam
diwajibkan kepada pemilik Muslim sahaja.
- Milik Sempurna
mempunyai kuasa menjual dan memperoleh manfaat daripada portfolio saham atau pelaburan
- Milik Pihak Tertentu
saham atau pelaburan yang dimiliki masjid, surau, dan-dana untuk maslahah am dan seumpamanya, tidak wajib zakat
- Cukup Nisab
Nisab portfolio pelaburan ialah nilaian yang sama dengan atau 85 gram emas (20 mithqal). Apabila nilai portfolio pelaburan bersamaan atau melebihi nisab maka ianya diwajibkan zakat.
- Cukup Haul
Haul bagi saham dan pelaburan lain hendaklah genap tempoh satu tahun pemilikan portfolio pelaburan.
- Halal
Saham yang diterbitkan untuk operasi perniagaan teras yang halal.
Definisi Zakat Pelaburan
Menurut Bahasa : Kalimah ‘saham’ berasal dari perkataan Arab yang bermaksud bahagian yang dimiliki.
Menurut Istilah : Saham menurut Kamus Dewan bermaksud “Bahagian dalam modal sesuatu perniagaan.”
Menurut Kamus Ekonomi, saham bermaksud modal sah syarikat yang dicarumkan oleh pemilik.
Saham adalah wang yang dilaburkan dalam syarikat atau perniagaan. Bagi sijil-sijil saham dalam sesebuah syarikat yang tersenarai di pasaran saham (Contoh Bursa Malaysia), ianya mudah untuk dijadikan wang tunai berbanding dengan saham dalam syarikat yang tidak tersenarai atau dalam koperasi.
Pemilik saham adalah pemilik syarikat and berkongsi keuntungan atau kerugian sesebuah syarikat. Prestasi sesebuah perniagaan biasanya boleh diukur melalui dividen yang diagihkan dan juga harga atau nilai saham seperti tersenanari di pasaran saham.
Pelaburan Pasaran Modal (Bursa Malaysia)
Di Malaysia, Suruhanjaya Sekuriti (SC) adalah badan yang bertanggungjawab dalam mengawal dan menyelia pasaran modal atau saham. Pasaran modal merupakan rumah utama yang menyediakan aktiviti untuk penghasilan dana dan pelaburan jangka masa panjang serta meningkatkan kecairan sistem kewangan. Di dalam pasaran modal ini segala jenis saham dan dana diurusniagakan.
Di antara contoh instrumen pelaburan di pasaran modal ini adalah:
- Saham biasa & keutamaan (ordinary & preference)
- Saham Amanah, samada melalui pengurus dana swasta atau kerajaan
- Saham Amanah Hartanah (REITs)
- Dana Dagangan Bursa (ETFs)
- Lain-lain instrument pelaburan yang diniagakan di Bursa Malaysia atau pasaran modal di luar Negara
Secara umum, terdapat 4 kategori utama produk-produk dipasaran modal iaitu iaitu:
- Ekuiti (Saham / Unit Trust / REITs/ Index Fund / ETF dsbg)
- Bon & Debentur
- Derivatif (Option & Future)
- Produk Berstruktur
Kaedah Taksiran Zakat Pelaburan
- Saham adalah wang yang dilaburkan dalam syarikat atau perniagaan. Ia adalah sebagai bukti pemilihan sesebuah perniagaan.
- Bagi sijil-sijil saham dalam sesebuah syarikat yang tersenarai di Bursa Saham, ianya mudah untuk dijadikan wang tunai berbanding dengan saham dalam syarikat yang tidak tersenarai atau dalam koperasi.
Nilai zakat yang diwajibkan adalah 2.5% daripada nilai pelaburan di hujung Haul. Bagi pelaburan yang diniagakan, jumlah keuntungan yang ditunaikan sepanjang tahun hendaklah dicampurkan.
Zakat Pelaburan tidak tersenarai dalam Syarikat Persendirian, Koperasi dll.
Bagi zakat saham yang dimiliki oleh pihak syarikat persendirian atau Koperasi, Mesyuarat Jawatankuasa Fatwa Negeri Selangor memutuskan bahawa hukum zakat ke atasnya adalah sebagaimana berikut:
Zakat saham adalah wajib dikeluarkan oleh pihak syarikat berdasarkan hukum khultoh (harta bercampur). Akan tetapi, jika pihak syarikat tidak membayar zakat, maka kewajipan zakat wajib ditunaikan oleh individu.
Senario 1: Syarikat Membayar Zakat
Seperti kaedah kiraan zakat perniagaan syarikat (persendirian dan awam) yang telah diluluskan dalam Mesyuarat Jawatankuasa Fatwa Negeri Selangor pada 26 Mac 2007 (rujuk Panduan Zakat Perniagaan terbitan LZS 2007).
Zakat perniagaan syarikat secara ringkas adalah mengikut dua kaedah berikut :-
- Kaedah Modal Kerja = (Aset semasa – Liabiliti Semasa) +/- Pelarasan
- Kaedah Modal Berkembang = (Ekuiti Pemilik + Liabiliti Jangka Panjang – Aset Tetap – Aset Bukan Semasa) +/– Pelarasan
Senario 2: Syarikat Tidak Membayar Zakat
Zakat dikenakan ke atas individu berdasarkan peratus nilai pegangan individu dalam syarikat tersebut.
Zakat perniagaan Syarikat ABC Sdn Bhd: RM10 juta x 2.5% = RM250,000
Pegangan saham milik En.Ali didalam Syarikat ABC Sdn Bhd : 15%
Zakat Pelaburan En.Ali : 15% x 250,000 = RM37,500
